piątek, 29 kwietnia 2016

Dobra zmiana


Jednym z osiągnięć ostatnich 25. lat było mozolne wpisywanie Polski w konteksty cywilizacyjne, historyczne i kulturowe Europy.  Po wejściu do Unii Europejskiej zaczął się dla nas czas otwarcia dla siebie i dla świata. Polska kultura a zwłaszcza współczesny teatr i sztuki wizualne były /są  najlepszą wizytówką naszej obecności w świecie. I nagle okazało się, że mamy tyle ciekawych rzeczy do pokazania, sobie i światu. Mieliśmy satysfakcję, że do różnych miejsc na świecie dociera polski film i teatr, że są obecni polscy artyści, bywają polskie książki.  W Polsce też zaczęły się zapełniać ludźmi nowe muzea, filharmonie i galerie sztuki, które obok zabytków, parków i architektury, zaczęły tworzyć ciekawą przestrzeń publiczną  o docenionym znaczeniu. Czegoś nam jednak zabrakło w" bazie i nadbudowie, bo postanowiliśmy  mimo wszystko wskrzesić nasze narodowe demony, lekko tylko  uśpione europejskim znieczuleniem.


Piotr Uklański, Naziści
"Zachęta" Galeria Narodowa, 2000r.

Zaczęliśmy wszędzie  od nowa  budować starą "dobrą zmianę", również w historii, kulturze i języku. Powracamy znowu do gloryfikowania narodowych nieszczęść, przegranych powstań, postaci wyklętych, spisków, zdrad, targowic, napuszonych sloganów. Powróciliśmy do naszego narodowo-katolickiego  zaścianka z całą jego zapiekłą ksenofobią i nietolerancją. Odwróciliśmy się tyłem do problemów i standardów współczesnego świata, przekonani o własnych racjach, wyjątkowości i złudzeniu, że "nasza chata z kraja". Dokonujemy semantycznych rewolucji nazywając ułamek społeczeństwa - narodem/suwerenem, łamanie prawa - jego obroną, dewocyjną kazuistykę - religią, wykluczenie i nepotyzm - miłością bliźniego, zatruwanie powietrza i wycinanie drzew - ochroną środowiska, hejt i nienawiść - patriotyzmem,  ramotę i nadęcie - sztuką. Na koniec tej jeremiady - pocieszenie: otwarto w Krakowie, dzięki determinacji wspaniałej Zofii Gołubiew, kawałek Maisons-Laffitte - Pawilon Józefa Czapskiego, uroczego człowieka, artysty, humanisty. Emigranta.


Pawilon Józefa Czapskiego,
Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie
ul. Piłsudskiego 12